Tìm hiểu về dị ứng do bị côn trùng đốt

Chúng ta thường chủ quan cho rằng côn trùng đốt thường không gây nguy hại đến sức khỏe. Tuy nhiên, đây là một quan niệm sai lầm. Nhiều trường hợp dị ứng do bị côn trùng đốt bởi côn trùng có thể mang theo nọc độc. Ước tính trong 100 người bị côn trùng cắn sẽ có 1-3 người bị các phản ứng như nổi mề đay, phù mặt, co thắt phế quản, và nặng nhất là sốc phản vệ nguy hiểm tới tính mạng. Tình trạng dị ứng do bị côn trùng đốt có thể giảm thiểu nếu người bệnh nắm vững các bước xử lý và phòng ngừa cơ bản. Những nội dung hữu ích tìm hiểu về dị ứng do bị côn trùng đốt dưới đây có thể giúp ích cho bạn.

Tìm hiểu về nguyên nhân dị ứng do bị côn trùng đốt

Một số loại côn trùng sau khi tiếp xúc với làn da con người có thể tiết ra những hoạt chất đặc biệt, điển hình là hoạt chất có tên pederin làm phát sinh phản ứng dị ứng do bị côn trùng đốt. Các loại côn trùng thường gây phản ứng dị ứng bao gồm bọ ve, chấy rận, rệp, ruồi trâu, kiến ba khoang, ong vò vẽ, ong bắp cày và kiến lửa…

Nguyên nhân dị ứng do bị côn trùng đốt là do mức độ nhạy cảm của từng người đối với kháng nguyên độc tố được tiết ra từ loại côn trùng gây hại. Hệ thống miễn dịch của người bị côn trùng đốt phản ứng quá mạnh với nọc côn trùng và coi những chất này như “tác nhân lạ” gây hại cho cơ thể. Phản ứng quá mạnh của hệ thống miễn dịch chính là nguyên nhân của các triệu chứng dị ứng do bị côn trùng đốt.

Hình 1: Nguyên nhân dị ứng do bị côn trùng đốt là do phản ứng quá mạnh mẽ của hệ thống miễn dịch

Nhận biết triệu chứng dị ứng do bị côn trùng đốt

Khi bị côn trùng chích hoặc cắn, hầu hết mọi người đều có những phản ứng tại chỗ như sưng nhẹ, đỏ, đau và ngứa ở khu vực bị chúng xâm hại. Đây được xem là một phản ứng nhẹ và chúng có thể biến mất sau vài giờ hoặc vài ngày.

Dị ứng do bị côn trùng đốt được nhận biết khi bạn gặp các triệu chứng ở mức độ nguy hại hơn bao gồm ít nhất một trong các dấu hiệu: khó thở, phát ban, ngứa ngáy lan rộng đến các khu vực xa vết đốt, sưng phù mặt, cổ họng hoặc phần miệng hoặc lưỡi, thở khò khè, nuốt khó, nôn mửa, bồn chồn lo lắng, mạch nhanh, chóng mặt, tụt huyết áp, sốt nhẹ…

Nặng nhất trong số các triệu chứng dị ứng do bị côn trùng đốt là sốc phản vệ. Sốc phản vệ có thể khiến bạn tử vong nếu không được xử lý cấp cứu kịp thời. Sốc phản trong trường hợp dị ứng do bị côn trùng đốt không chỉ gây ra các triệu chứng bất thường trên da mà còn ảnh hưởng đến nhiều bộ phận trong cơ thể như miệng, phổi, ruột hay tim. Người bệnh cần được đưa đến bệnh viện để được cấp cứu ngay khi thấy các dấu hiệu nổi mề đay ngứa, sưng môi, lưỡi và cổ họng, khó thở, thở khò khè, ngất xỉu, sốt, co giật, đau nhức các khớp…

Hình 2: Triệu chứng dị ứng do côn trùng đốt cũng rất đa dạng và ở các mức độ khác nhau, nặng nhất là sốc phản vệ.

Xử trí khi bị dị ứng do côn trùng đốt

Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của phản ứng dị ứng do bị côn trùng đốt mà có những cách xử lý khác nhau. Đối với phản ứng sưng, viêm tại chỗ, bạn cần nhanh chóng loại bỏ tiếp xúc với nọc côn trùng, vệ sinh sạch sẽ vùng bị đốt. Có thể dùng trườm lạnh để giảm sưng dị ứng do bị côn trùng đốt. Sau đó có thể sử dụng sản phẩm thuốc bôi côn trùng cắn, sáp bôi côn trùng cắn để tăng cường làm dịu, giảm ngứa, giảm viêm và đồng thời giúp vết côn trùng đốt nhanh liền sẹo.

Bạn lưu ý tránh dùng những loại thuốc bôi côn trùng đốt có chứa corticoid vì thành phần này sẽ hạn chế quá trình lành vết thương. Trường hợp bạn nhận thấy các triệu chứng dị ứng do bị côn trùng đốt nghiêm trọng hơn, bạn có thể sẽ phải cần đến các loại thuốc chống dị ứng như thuốc kháng Histamin thế hệ 1 (chlorpheniramin, promethazin, hydroxyzine…) hoặc thế hệ 2 (loratadin, cetirizin, fexofenadin…) hoặc kết hợp cả hai loại nếu bị ngứa, phát ban, sưng nhiều. Bạn có thể hỏi nhà thuốc xung quanh nơi bạn sinh sống để được tư vấn về những loại thuốc này.

Đối với trường hợp dị ứng do bị côn trùng đốt phản ứng nặng, đặc biệt là sốc phản vệ, bạn cần nhanh chóng được đưa đến cơ sở y tế để được xử trí kịp thời.